Osmanlı döneminden sonra Bulgaristanda bulunan Türklerin, öğretmenlerin, öğrençilerimizin okullarımızın, ve Türk ahalisinin varlığını inçelemek için yaptığımız Balkanoloji Araştırma merkezi başkanlığı şu netiçeye ulaşmıştır. Bulgaristanda Türk okuları Osmanlı hükümdarlığı yıllarında 1894 yıllarında Bularistanda İLK OKUL VE Rujdiye okulu İk okul 1284 adet Orta okul/Rujdiye/ 16 adet olmakla toplam1300 adet Türk okulu varmış. Bunlarda Öğrençi sayımız73150 olup Öğretmen sayısı1516 adetmiş. Osmanlı devri sonrasında ise
Krallık/Prenslik yönetiminde ilk okul sayısı Türk Ahalisinde biraz artarak toplam sayı1673 olduğunu görmekteyiz. Bunun yanında Rujdiye/ Orta okularında bir kat artığını görmekle bu okularda 40 adede ulaştığı görülmektedir. Öğrençi sayısıda 60275 adet olmakla 1815 öğretmenin görev adığı görülmektedir. YIL-1922 Okul1713 Öğretmen2113 adet Öğrençi60540 görülmektedir. Balkanoloji araştırmasına göre yıl 1928 DE Okul çağındaki39921 erkek ve 35575 kız olmak üzere toplam 75496 adet okul çocuğu bulunduğu görülmektedir. Bunların 7520 si şehirlerde yaamakla birlikte67550 de köylerde yaşadığı görülmektedir. Bulgaristanda 10.000 yakın Pomak müslüman coçuğu bu sayıya dahil edilmemiştir.1928/29 dersyılında resmi ve hususi ilköğretime kayıt olan 54513 öğrençinin bulundukları illere göre dagılımı şöyledir.
Sancaklar Türk talebe sayısı.
----------------------------------------------
1/Şumnu/Şümen/ 15320 adet.
2/Mestanlı/ Momcilğrat 12526adet.
3/Rusçuk/Russe 9942 adet.
4/Varna 4201 adet.
5/Burgas 4065 adet.
6/Hasköy/ Haskova- 1621 adet
7/Yüce Tırnova 1825 adet.
8/Filibe/Plovdif 1493 adet.
9/Eskizagra/starazagora- 1102 adet
10/Plevne/pleven 786 adet
11/Vidin 295 adet
12/Vraca/Vratsa 236 adet.
13/Petriç 95 adet.
14/Köstendil 12 adet.
15/ Sofya 6 adet
----------------------------------------------------
Araştırmalara göre Bulgaristanda 1929/30 yılında mecburi tahsil çağında/7-14 yaşları arasındaki/ olan72426 Türk çocuğundan 53336sı yani29992 erkek ve 24374 kız çocuğu okula devam etmiş. Böylecede 20bine yakın çocuğta okul dışı bırakılmıştır. Ayrıçada11122 Pomak müsüman Türk çocuğundan3880 ni okuldan mahrum kaldığı görünmektedir.Balkanoloji başkanı olarak Bulgaristanda 1949/50 yılarındaTürk azınlık okullarının olduğu bir dönemde şunu çok iyi hatırlayorum Türk okuları şöyle sıralanmaktaydı- ANA OKULU 20,ÖĞRETMENİ22- öğrençisi755 .İlk okular ise benimde dahil olduğum 1018 okul 2454 öğretmen85120 öğrençi
Ortaokular/Rujdiyeler 157 adet köyümüzde vardı tahsil yaptım ÖĞRETMENLER512 ADET ÖĞRENÇİ SAYISI13692 ADET. lİSELER- gİMNAZİYALAR tÜRKÇE OLARAK 1 ADET 21 ÖĞRETMEN 618 ÖĞRENÇİ. Pedoğoji okulu 1 öğretmeni 20 öğrençisi 284 adeti. Geçe ilkokulu 2 adet 9 öğretmeni 110 öğrençisi yani bu durumda toplam 1199 okul olmaka 3037 öğretmen,100376 adet Türk öğrençisi tahsil her yıl yapmaktaymış. Araştırmalara bakılırsa Bulgaristanda Türk okularının fazla olduğu yerlerde Şumnu, Razgrad, Rusçuk, Silistre, Eskicuma gibi illerdir. Burası Bulgaristanın Kuzeydoğu bölgesidir. Bütün okuarın yüzde 60 şı bu bölgelerde toplanmaktadır. Çünkü asırlarboyu Türkler buralarda eziçi çoğunluğu oluşturmuşlardır. ayrıcada 1877/78 Rus-Türk savaşında Rus orduları buraya ançak mütareke imzalandıktan sonra girebilmişlerdir. Diger yandan Güney batı bölğelerinde Türk okuları bu savaştan büyük ölçüde zarar görmüşlerdir. MESELA/Eskizagra-kızanlık İslimye, Filibe, Tatarpazarjığı, SOFYA, VİDİN, GİBİ.bULGARİSTANDA bULGAR PRENSİĞİNDE TOPLAM 1284 Türk-Müslüman İLKokulu bulunmaktadır.Bulgaristanda ayrıça Etnik olsrak Tatar,Türk, Pomak,Bulgar,Ermeni,,Rum, Yahudi İLK OKULARIDA BULUNMAKTAYMIŞ.. Balkanoloji araştırmaarına göre bulgaristanda devamlı birBulgar IRKÇI MİLLİYETÇİLİĞİ OLUP DEVAMLI tÜRK AHALİSİNE KARŞI DUŞMANLIK TOHUMLARI EKİLMEKTEYDİ. Bu durum yanlız bulgarların sözle ve manen olmamasınla birlikte bunu basın ve kültür araçılığınla birlikte Egitime kadar kin ve nefretlerini gösterdikleri tarih kitaplarında gözükmektedir. Böyle bir kin ve nefretin bulunduğu ülkede istikrar ve huzur , barıi ve hak adalet olurmu. Barış saglanırmı. HER BİR RESMİ TÖRENDE AYDIN MİLLİYETÇİ bULGARLAR tÜRKLERE KARŞI İN VE NEFRETLERİNİ MERASİM TÖRENLERİNDE OKUDUKLARI RAPOR VE NUTUKLARDAN VAZGEÇMEDİKÇE OKUL KİTAPLARINDAN NEFRET VE KİN KUSAN SÖZLER SİİNMEDİKÇE bULGARİSTAN- Türkiye arasında dostluk ve barış çok zor saglanaçagına inanıyorum.Çünkü her sözün başında 500 yılık Türk kara esareti dilendirildikçe barışı huzuru bulmak pekte koay olmayaçatır. Bulgar Analar ve Babalar ÇOCUKLARINI tÜRK GÖRDÜKLERİNDE AZRAİL GÖRMÜŞ GİBİ DUŞMAN BEİRTİRSELER, ÖĞRETİRSELER BU BULGAR GENÇLİĞİ YAŞADIKLARI tÜRK BÖLĞELERİNDE nasıl huzur ve adaleti bulaçaklardır. Bu ğün Bulgaristanda1750 bin Tür ün 1 Milyö üzerinde pomak Türk müslümanı varken, TATAR VE BEN MÜSLÜMANIM DİYEN 800BİN ÜZERİNDE İNSANIN TOPLAM 3875650 tÜRK VE müslüman bu ülkede kin ve nefret arasında sıkılıp kamaSIDA MANİDAR OLAMAZ. yabarış içinde dostluk olmalı yada kin ve nefreti unutarak kardeşçe geçinmelidirler. Bizler bunları göç etmezden önçe yaadık ve gördük..Bir bulgar türkü gördümü aşalayıcı ve nefret dolu sözlerlen başlayarak, oootürk fes gacal nası derler bu sözlerde Türk genç çocuklarına fena tesir eder zoruna gider. Ançak beklenenin tersinede Türk gençinde yeni derin bir Türklük şuuru ve milliyetçiliğide bulgarlaRIN YAPMAsına göre inkişaf etmiş olur. ŞUNU UNUTMAYALIM 650 YILDIR balkan topraklarında yaşadığımızdan bulunan ve güvendiimiz baglı olduğumuz büyük Türkiye cumhuriyeti ELBETTEKİ ORADAKİ tÜRKLERİMİZİN KÜLTÜRÜNLE, eGİTİMİNLE, dİNİNLE, dİLİNLE, VAR OLAN BÜTÜN iNSAN HAKLARINLA BİRLİKTE İNSANİ YAŞAMLARINI VAR ETMEK İÇİN İLĞİLENMESİ ÇOK DOĞALDIR. bASKI VE zulüm altında tutulan bir Türk millwetini Türk varlığından ve hükümetinden başka dkim düşünür. Bulgarların ana amacıda her rejim ve iktidarlarında Osmanlıdan bu güne kadar Türk kültürünü ve müslüman varlığını yok etmek gayesindedirler. Böylecede bi,nlerçe camilwerimiz, mimari yapılarımız, birçok kültürel varlıklarımız yıkılıp talan olmuştur. Diğer yanda ibadt ve Türkçe yasaklanmıştır. Hala 25 yılık Demoraside Türk okuları açılmadı. Soydaşarımız Türkçe okuyup Dilini zenginleştirmekten haada mahrumiyet içersindedirler. Bulgaristan nekadar kin ve nefret gütsede inanıyorumki Türk ve İslam izlerini silmelerini yok etmelerini gibi gayelerine ulaşamayçaklardır.
Balkanoloji özel araştırma ve uyğulama merkezi başkanı Niyazi Akkılıç-istanbul/gaziosmanpaşa. hürmetlerimle. saygılar balkanlı rürk ve müslüman kardeşlerimin olsun.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder